Bardejów i różne oblicza wiosny
Wiosna przyszła z tą swoją zielenią
blade toto, niemrawe, brudzi
zanim jakie kwiatki wystrzelą
to nastęka się, namarudzi…
/Andrzej Poniedzielski/
Wiosna może zaskoczyć, nie tylko kwitnącymi kwiatami, ale też obfitym śniegiem. W końcu skąd musiało się wziąć powiedzenie: w marcu jak w garncu. My w swych poszukiwaniach najpierw trafiliśmy do Kupeli czyli Zdroju, położonego na wysokości 325 m.
Kupele Bardejowskie – uzdrowisko na Słowacji, w powiecie Bardejów, wchodzi w skład miasta Bardejów i jest położone kilka kilometrów na północ od jego centrum. Jest usytuowane u podnóża masywu Magury. Uzdrowisko znane jest z tego, że w 1809 r. leczyła się w nim córka cesarza Austrii Franciszka II, Maria Ludwika, późniejsza druga żona cesarza Napoleona Bonaparte. W lipcu 1895 r. przez ponad 3 tygodnie przebywała tu również Elżbieta Bawarska, żona cesarza Franciszka Józefa.
Skansen leży na skraju wielkiego parku uzdrowiskowego w Bardejowie-Zdroju, ok. 5 km na północ od centrum miasta Bardejowa. Zostało utworzone w 1965 r. i jest najstarszym tego typu obiektem na terenie Słowacji. Organizacyjnie stanowi część Muzeum Szaryskiego w Bardejowie. Na obszarze ok. 1,5 ha gromadzi zabytki budownictwa ludowego, głównie drewnianego (łącznie 24 obiekty), oraz inne elementy kultury materialnej związane z Rusinami karpackimi i góralami słowackimi z górnego Szarysza i północnego Zemplína.
Dostaliśmy zniżkę do biletów za nieodśnieżone ścieżki i torowanie drogi w śniegu. Choć Pani w kasie długo się zastanawiała czy nas wpuścić.
Kaplica pod wezwaniem św. Jana Nepomucena z drugiej połowy XVIII w.
Łemkowska greckokatolicka cerkiew z Mikulášovej-Niklovej (z 1730 r.) pod wezwaniem Matki Boskiej Opieki /z XVIII-wiecznym ikonostasem/.
Wiosna, wiosna już tuż, tuż.
Jak łatwo zauważyć wiosny nie znaleźliśmy, ani w skansenie, ani w sanatorium. Może za młoda jest na taką lokalizację...
Na Rynku w Bardejowie też jej nie było. Za to śniegu było zdecydowanie mniej. Rozległy bardejowski rynek mieni się kolorami. Z trzech stron otaczają go nieprzerwane rzędy gotyckich i renesansowych kamieniczek, od północy plac zamyka potężna kamienna bryła kościoła św. Idziego.
Nietknięty, późnogotycki-wczesnorenesansowy Ratusz z 1505-1511, to najstarszy renesansowy zabytek Słowacji; obecnie mieszczą się w nim Muzeum Szaryskie i Muzeum Historii Bardejowa. Najcenniejszymi częściami ratusza są detale architektoniczne - portale, elementy dekoracyjne na szczytach, wejściowy arkier, schody, malowidła na ścianach, sufit drewniany w sali uroczystościowej w ratuszu, jak i malowane herby i napisy.
Najcenniejszym i z pewnością najbardziej okazałym zabytkiem Bardejowa jest kościół pod wezwaniem św. Idziego (dom sv. Egidia), podniesiony w 2002 roku przez papieża Jana Pawła II do rangi bazyliki mniejszej. Świątynia jest wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.
Niesłychanie interesującymi zabytkami w jej wnętrzu jest zespół 11 późnogotyckich ołtarzy skrzydłowych z XV i XVI wieku. Jedynie nie sprawdzałam widoków z wieży. Ponoć są rewelacyjne.
Przed wejściem do Bazyliki zwracają uwagę dwa dzwony, które do 1990 r. rozbrzmiewały z wieży kościelnej. Większy, czterotonowy Urban powstał u ludwisarza Jana z Tarnowa w 1584 r., mniejszy – gotycki Jan jest starszy – został wykonany przez Jana Wagnera ze Spiskiej Nowej Wsi w 1486 r.
Bardejov – powstał na przełomie XII i XIII wieku jako osada Przy klasztorze polskich cystersów z Koprzywicy, którzy wybudowali tu pierwszy romański kościół. Około 1270r. cystersów usunięto i miejscowość przeszła w ręce królów Węgierskich, którzy nadali jej liczne przywileje. Sto lat później Bardejov zyskał status wolnego, miasta królewskiego, co spowodowało, że stał się jednym z ważniejszych miast ówczesnych Węgier. Z historycznych ciekawostek w XV w.: działali tam rzemieślnicy z aż 64 specjalności, było 517 domów i ponad 3000 mieszkańców. Ale od 1530r. nie wolno było osiedlać się ludności słowiańskiego pochodzenia, rządzili się niemieccy mieszczanie.
Niewielkie domki w pastelowych kolorach nadają miejscu bajkowy charakter. Miejsce jest niezwykle urokliwe, a do tego zachowało swój historyczny charakter, dzięki czemu całą zabudowę starego miasta w 2000r wpisano na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.
Są tu też pozostałości charakterystycznego bruku galicyjskiego.
W 1355 roku Ludwik Andegaweński pozwolił miastu Bardejów na wybudowanie murów obronnych. System murów obronnych był jednym z najdoskonalszych oraz najbardziej zachowanych miejskich gotyckich murów, które broniły miasta już w czasach średniowiecza. Bardzo duża część murów zachowała się do dziś.
 |
| w mury wplecione były liczne baszty |
Zajrzałam do tego sennego miasteczka ponownie tydzień temu. Światło słoneczne rozświetliło Rynek.
Ratusz przyciągał uwagę i kierował wzrok ku górze.
 |
| Figura rycerza Rolanda na dachu Ratusza |
Pojawiła się polska ławka.
Odnowiono malowidła.
A Rynek z pod łuków katedry wyglądał tak:
Śniegu ani grama, za to śnieżnobiała synagoga.
Warto odwiedzi to miasteczko. Odkryć go dla siebie.
 |
| cienie dawnych katów miejskich (ius gladii) |
W Bardejowie byłam jesienią i natrafiłam na piękną słoneczną pogodę. Miło wspominam mój wypad do tego niewielkiego miasteczka. W skansenie i kąpielisku nie byłam, choć widziałam ooogromne drogowskazy wskazujące gościom miejsce do odpoczynku.
OdpowiedzUsuńBardzo mi się podobało się także muzeum w Bardejowie ulokowane w dawnym ratuszu - małe, przytulne, bez przytłaczającej ilości eksponatów.
PS
Dzięki Twojemu postowi uświadomiłam sobie jak mam wielkie zaległości w opisywaniu świata, którego cząstkę udało mi się zobaczyć.
Posyłam moc serdeczności z Suwalszczyzny.:)))
Bardzo się cieszę, że zajrzałaś do mojej odsłony Bardejowa - dziękuję ślicznie. Zachęcam do nadrobienia twych zaległości, bo chętnie zajrzę do Twojego jesiennego miasteczka. Tym bardziej, że lubię Twoje literackie i gruntowne podejście do tematu.
UsuńDziękuję za miłe słowa na temat mojej blogowej zabawy. Zdaję sobie sprawę, że moje posty - dłużyzny potrafią przytłoczyć Czytelnika. Wobec tego dziękuję za Twoją wytrwałość i cierpliwość w spotkaniu z moim blogiem :))
UsuńA ja bardzo się cieszę, że mogę czytać Twoje wspomnienia i opisy z podróży. W Twoich opisach widzę włożone serce... i to dlatego Twoje blogowe posty czytam z taką przyjemnością. Zupełnie mnie rozbroiłaś fragmentami wierszy, które pięknie komponują się tekstem postów. :)))Widać tutaj Twoją wrażliwą duszę!
Takich blogów jest mało.
Dziękuję za kolejne miłe słowa :) Zawsze to bardzo przyjemnie usłyszeć pochwałę pod swoimi wpisami.
UsuńPolecam nowy wpis Doroty Kubiak
OdpowiedzUsuńhttps://bezbrzeznemysli.blogspot.com/2018/02/bardejow-na-sowacji-wzorcowe.html#comment-form